GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO CON VÀO THỜI ĐIỂM NÀO?

Có nhiều phụ huynh cho rằng, phải đợi đến khi trẻ bước vào lứa tuổi dậy thì thì mới là thời điểm thích hợp để giáo dục giới tính cho con. Và có rất nhiều bậc cha mẹ vẫn còn có tâm lý không muốn “vẽ đường cho hươu chạy” vì họ nghĩ rằng: trẻ con thì không nên biết quá sớm những chuyện “khó nói” ấy. Nhưng trong thời đại công nghệ số như hiện nay, việc trang bị cho con những kiến thức đúng đắn về giới tính, về sức khỏe sinh sản sẽ giúp trẻ tránh xa được những thông tin lệch lạc trên mạng xã hội, hơn nữa trẻ cũng có thêm kỹ năng để bảo vệ bản thân khỏi những vấn nạn như xâm hại tình dục trẻ em..

Thực tế ở độ tuổi từ 3 đến 5 tuổi, trẻ đã bắt đầu để ý đến bộ phận sinh dục của mình, đặc biệt là những bé trai. Chúng thường sờ mó và thích thú khi phát hiện sự thay đổi của bộ phận sinh dục nam. Còn với những trẻ gái, các em thường thắc mắc về việc trẻ con được sinh ra như thế nào, và thích thú nhìn mẹ cho em trẻ bú. Hơn thế nữa, chúng thường sờ vào “ti” mẹ để cảm nhận sự êm ái của nó. Chính sự khám phá mới mẻ về giới tính đã khiến trẻ tò mò trong nhiều ngày sau đó cho đến khi chúng lại phát hiện ra những điều mới mẻ khác của thế giới xung quanh. Vì vậy, đây cũng là thời điểm phù hợp để bắt đầu những giải thích, hướng dẫn một cách đơn giản, tự nhiên cho trẻ về các đặc điểm của cơ thể và những kiến thức về giáo dục giới tính một cách đơn giản nhất. Chúng ta tránh những cách giải thích nghiêm trọng hóa gây cho các em những “sợ hãi” khi đụng đến các bộ phận nhạy cảm của mình. Các bậc cha mẹ cũng nên có cách nhìn cởi mở hơn khi nhìn thấy trẻ tự tìm hiểu cơ thể, có hành động thích sờ vào bộ phận sinh dục, không nên đánh mắng trẻ hay gán mác đó là những hành động “xấu xa”.
Giáo dục giới tính cần phụ thuộc theo độ tuổi của trẻ để bản thân trẻ có thể nhận biết được những kiến thức phù hợp. Cha mẹ thường băn khoăn không biết nên giáo dục giới tính cho trẻ như thế nào? Tuy nhiên, trẻ nhỏ cần được dạy càng sớm càng tốt.
Khi trẻ từ 0 đến 2 tuổi, phụ huynh cần dạy con tên chính xác của các bộ phận trên cơ thể điều này sẽ giúp trẻ nhận thức được những vị trí quan trọng trên cơ thể. Ở thời điểm này, phụ huynh cần hướng dẫn trẻ chính xác về tên gọi của những bộ phận trên cơ thể, tránh sử dụng những tên gọi có tính chất ví von. Ngoài ra, chúng ta cũng nên bắt đầu nói với trẻ về những bộ phận riêng tư và giải thích thật đơn giản, ngắn gọn tại sao các bộ phận đó lại được gọi là riêng tư để trẻ làm quen dần.
Ở độ tuổi từ 3 đến 5 tuổi, đây là giai đoạn mà trẻ bắt đầu làm quen với cơ thể mình. Trẻ sẽ tìm hiểu về giới tính, tò mò muốn biết sự khác biệt giữa trẻ trai và trẻ gái. Vì tò mò, thậm chí, trẻ còn có thể chạm vào “vùng kín” hoặc bày trò với những đứa trẻ khác. Tuy nhiên, cha mẹ đừng hoảng sợ khi thấy con làm như vậy nhé. Hãy bình tĩnh giải thích với trẻ việc làm này là không đúng và chuyển hướng sự chú ý của trẻ đến các hoạt động khác. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần dạy trẻ không được cho phép bất cứ ai chạm vào các bộ phận riêng tư của mình ngoại trừ cha mẹ, bác sĩ hoặc y tá khi đi khám bệnh. Cha mẹ hãy luôn trả lời trung thực các câu hỏi của trẻ. Hãy chia sẻ với con về quy tắc 5 ngón tay vô cùng đơn giản, dễ thuộc để giúp trẻ nắm được những hiểu biết cơ bản và có thể phòng tránh xâm hại trong thời điểm này.
Quy tắc 5 ngón tay để phòng tránh xâm hại tình dục:
– Ngón cái – gần mình nhất – tượng trưng cho những người thân ruột thịt trong gia đình như ông bà, bố mẹ, anh chị em ruột. Trẻ có thể ôm hôn những người này hoặc đồng ý đề các thành viên trong nhà ôm hôn, thể hiện tình yêu thương, tắm rửa khi trẻ còn nhỏ. Nhưng khi đã lớn, trẻ sẽ tự tắm và thay quần áo trong phòng kín.
– Ngón trỏ – tượng trưng cho thầy cô, bạn bè ở trường lớp hoặc họ hàng của gia đình. Những người này có thể nắm tay, khoác vai hoặc chơi đùa. Song chỉ dừng lại ở đó. Còn nếu ai chạm vào “vùng đồ bơi”, trẻ sẽ hét to và báo cho cha mẹ nhé.
– Ngón giữa – người quen biết nhưng ít khi gặp hơn như hàng xóm, bạn bè của cha mẹ. Những người này, trẻ chỉ nên bắt tay, cười và chào hỏi.

– Ngón áp út – người quen của gia đình mà trẻ mới gặp lần đầu. Với những người này, trẻ chỉ nên dừng lại ở mức vẫy tay chào.
– Ngón út – ngón tay xa trẻ nhất – thể hiện cho những người hoàn toàn xa lạ hoặc người có cử chỉ thân mật, khiến trẻ thấy lo sợ, bất an. Với những người này, trẻ hoàn toàn có thể bỏ chạy, hét to để thông báo và kêu gọi sự giúp đỡ của mọi người xung quanh.
Trong độ tuổi từ 6 đến 9 tuổi, trẻ biết nhiều về các bộ phận trên cơ thể hơn so với độ tuổi mẫu giáo. Cha mẹ nên bắt đầu dạy con cách bảo vệ bản thân khỏi vấn nạn lạm dụng tình dục. Hãy dạy trẻ cách “che đậy” bản thân nơi công cộng nhưng cần nhấn mạnh không có bộ nào trên cơ thể là đáng xấu hổ. Đặc biệt, cha mẹ cần dạy cho trẻ cách tự tắm, cách tự vệ sinh vùng kín và tầm quan trọng của những việc này.
Trẻ từ 10 đến 12 tuổi thường sẽ tò mò hơn về các vấn đề liên quan đến tình dục. Ngoài ra, đây cũng là độ tuổi mà trẻ sắp bước vào giai đoạn dậy thì, do đó, hãy trang bị cho trẻ những kiến thức cơ bản. Chẳng hạn như cha mẹ có thể nói với con những thay đổi về nội tiết, cảm xúc, thể chất khi bước vào tuổi dậy thì. Với các trẻ gái, cha mẹ có thể nói với con về chu kỳ kinh nguyệt để trẻ có thêm hiểu biết đúng đắn để trẻ không bị hoảng sợ trong lần có kinh đầu tiên. Hãy cho trẻ biết rằng cha mẹ luôn cởi mở thảo luận các chủ đề liên quan đến tuổi dậy thì, liên quan đến tình dục hoặc bất cứ điều gì trẻ gặp phải.
Việc giáo dục giới tính sẽ giúp trẻ có những thông tin cần thiết để hiểu cơ thể của chính mình theo hướng tích cực. Chính vì vậy, cha mẹ nên sớm chú ý điều này trong khi nuôi dạy trẻ để đảm bảo rằng con yêu của mình không chỉ có một cơ thể khỏe mạnh mà còn biết cách tự bảo vệ bản thân trước những nguy cơ trong cuộc sống.
Cha mẹ nên trang bị cho mình những kiến thức cơ bản, không cần mang tính chuyên môn sâu nhưng cần có đủ cơ sở khoa học chính xác để giải thích cho trẻ. Như vậy, việc giáo dục giới tính không phải chỉ đơn giản là những giờ lên lớp về cơ thể học, hay những lời “ giáo huấn” mang tính lý thuyết khi trẻ đã bước vào lứa tuổi dậy thì, mà là những trao đổi, trò chuyện bình thường trong cuộc sống, hướng dẫn trẻ cách chăm sóc cơ thế, sự hiểu rõ những cơ chế gây kích thích các bộ phận sinh dục cùng với việc chỉ ra những sự vận hành của hệ thống sinh sản một cách tự nhiên. Chúng ta càng xem việc đụng chạm, tìm kiếm những “điều cấm kỵ” là bình thường thì trẻ lại càng có khả năng tự chủ trước những cám dỗ về tình dục sau này, vì trẻ đã biết rõ, hiểu rõ và xem đó cũng là chuyện “bình thường thôi”.

Nhưng điều quan trọng nhất là phải cho trẻ hiểu giá trị cao quý của tình yêu mà biểu hiện gần gũi và dễ thấy nhất với trẻ chính là tình yêu của cha mẹ dành cho nhau và cách cư xử của cha mẹ và con cái trong gia đình.